Kancelaria Radców Prawnych Górski&Szetela

I. Zawieszenie biegu terminów administracyjnych.

Ustawa covidowa wprowadziła regulacje, zgodnie z którymi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, zawieszeniu ulegał bieg niektórych terminów prawa administracyjnego.

Przepis ten spotkał się z problemami interpretacyjnymi na gruncie prawa podatkowego, bowiem fiskus uznał, że w związku z tym zawieszeniu ulegają również terminy przedawnienia zobowiązań podatkowych, które według niego są częścią prawa administracyjnego.

Odmiennego zdania byli podatnicy, którzy podnosili, że prawo podatkowe jest gałęzią odrębną od prawa administracyjnego, a wszelkie wątpliwości należy rozstrzygać na korzyść obywatela.

Nie bez znaczenia były także objaśnienia Ministra Finansów, który wskazał, że intencją ustawodawcy nie było zawieszenie terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych, natomiast sam przepis został sformułowany na korzyść obywateli, a nie organów.

II.Uchwała NSA rozwiewa wątpliwości.

Zagadnienie prawne w tym przedmiocie trafiło w końcu przed poszerzony skład Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wydał uchwałę z dnia 27 marca 2023 r., sygn. akt I FPS 2/22.

NSA stwierdził, że przepis ustawy covidowej zawieszający bieg niektórych terminów administracyjnych nie dotyczy wstrzymania, rozpoczęcia i zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych, co stanowi rozstrzygnięcie co do zasady pozytywne dla podatników.

Sąd zauważył, że historycznie prawo podatkowe stanowiło odrębną gałąź prawa z uwagi na jego cel, jakim jest ochrona interesu publicznego, a nie praw jednostki, natomiast jego źródła należy upatrywać bardziej w prawie konstytucyjnym, niż administracyjnym.

Sąd podkreślił także, że przy interpretowaniu niniejszego zagadnienia należy wziąć pod uwagę zasadę rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika oraz cel ustawy covidowej, jakim było wprowadzenie usprawnień dla obywateli w związku z ograniczeniem funkcjonowania instytucji państwowych.

III.Stanowisko NSA jednak nie zawsze korzystne dla podatników.

Chociaż co do zasady uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego miała służyć interesom podatników, to jednak nie we wszystkich sprawach przyniosła taki skutek.

Skoro ustawa covidowa nie miała wpływu na terminy przedawnienia zobowiązań podatkowych, to na przykład nie zawiesiła również terminu do złożenia wniosku o stwierdzenie lub zwrot nadpłaty, bowiem roszczenia o zwrot nadpłaty wygasają po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Podobny mechanizm może wystąpić również w innych sprawach indywidualnych, na co należy zwrócić uwagę.

W przypadku pytań dotyczących tego lub innych zagadnień zapraszamy Państwa do kontaktu z naszą Kancelarią na adres: kancelaria@apogado.pl